A miña tía tivo un fillo de moza; naquela época, nos anos sesenta, veuse obrigada a emigrar a Londres deixando ao seu bebé a cargo dos meus avós, pois non podía entrar no país co seu fillo. Alá casou cun italiano da profunda Nápoles e tivo outro fillo máis, a familia é curta. Somos cinco os herdeiros da casa do “Coto”.
Todos os anos por estas datas celebramos o San Martiño, e dende que teño uso de razón sempre vou facer a comida para os convidados. Claro que todo ten cambiado moito no lugar: a casa xa non é aquela onde convivían persoas e animais, agora a cociña non é de lareira nin o chan é de terra, as cortes que estaban ao carón agora son un fermoso comedor de pedra e madeira restaurados. Na aira xa non hai palleiros e na fronte da casa, coma moitos, están a agardar que lles asfalten o curral.
Cóntovos todo isto porque me emocionei coma lle pasou a Paulo Naseiro volvendo a ler ao Balbino o neno labrego de Neira Vilas. Rápido veume á mente o meu primo Miguel, aquel rapaz ao que a súa nai deixou na aldea para ser criado polos avós. Aquel rapaz do que os demais nenos se rían cando viña á escola a Vilalba, non só por non saber o castelán, senón tamén por un certo tatexo que lle saía ao falar.
Hai case vinte anos que non vexo ao Miguel, aquel rapaz de pel moura criado en Lanzós. Sei ben que se sentía desgrazado cando viña á escola, pero estaba en idade de se escolarizar, cando él só era un rapaz que levaba a alindar ás vacas ao vilar do Muíño do Queimado, onde parecía que non pasaba o tempo e toda influencia da vila era remota.
Velaí que un día a miña tía -súa nai- chegou de Londres pola sega, coma todos os anos, co seu home Toni, aquel italiano de Nápoles que odiaba os tomates crus. Segundo el alá na súa aldea só comían tomates no tempo da fame da posguerra italiana. Esta parella galego-italiana tivo outro fillo ao que lle puxeron de nome Franco De nena nunca entendín porque lle chamaban así, xa que aquí nos custara tantos anos desfacermonos do ditador. Logo souben que Franco é nome propio en italiano, e foi un pequeno alivio.
Pero volvendo ao Miguel, aquel neno da aldea, lémbroo cunha ollada inmensa e un pelo ensortellado, con aquela pelame xogando ao fútbol no campo da aira cando lle deron a nova, Migueliño -díxolle a avoa Consuelo-, a túa nai quérete levar para Inglaterra. Eu era pequena, unha nena, non entendía como ía facer Miguel en Londres, alí non había vacas nin prados de herba para virar. Como ía facer Miguel para entenderse? Case non falaba castelán e moito menos inglés.
E así, como outro máis, o Miguel foise para o estranxeiro, como se dicía na casa. Unha grande tristura invadiu a faciana dos avós e da súa madriña, que o criaran. A casa do Coto quedou baleira e triste.Volvín velo só unha vez, pasados uns anos. Viñera ver á familia pois morrera o avó Xosé, que fora o seu pai adoptivo.
Ó miña nai querida!. Viña moi cambiado. Non só o seu aspecto era distinto: traía roupa moderna, falaba con acento. Por aquel entón estreábase aquí a película Grease, e Miguel bailaba coma Travolta e as súas guedellas lembraban aqueles peiteados anos setenta, rizados con moitísimo volume. Aquel neno do Coto era un rapaz moi moderno, falaba perfectamente castelán e inglés, mais non esquecera o galego. Eu estaba abraiada, non podía crelo!
Pasaron os anos e nunca volveu, nin unha carta escribiu. Sei que viaxou por Europa, que estudou idiomas, e que un día marchou de Londres. Decidiu ir máis lonxe. Xa era un emigrante, e chegou até as antípodas. Está en Auckland, Nova Zelandia onde din que a vida é un paraíso.
Un día, navegando por internet, atopeino. É un home de negocios. Vino nunha fotografía: nótase que pasa dos corenta, e alá está rexentando cun socio francés un negocio de importación de viños selectos. O caso é que aínda teño un remorso na alma porque nunca volveu, a pesar de que moito ten cambiado todo aquí, pois xa estamos europeizados. Segundo me contan sempre di que un ano destes ha volver, pero o caso é que está lonxe, un galego máis que perdeu a patria.
Non se me vai da mente, levo unha loita constante pola permanencia no meu interior, intento educar aos meus fillos no amor propio á terra, pero ten razón Paulo, no seu artigo: nós somos aquela xeración que aínda medrou entre dúas linguas e moitas diferencias de clase. Quizáis eu non volva a ver ao Miguel, aquel neno da aldea; pero volvo cada ano ao San Martiño ás terras de miña avoa, na Chá.
A pasada fin de semana levei ao Mato e aos nosos fillos ao Muíño do Queimado, e con asombro descubrimos que está practicamente intacto, como eu o lembraba, iso si tapado con felgos que chegan até o tellado. Aló fomos con botas até os xeonllos por camiños de pedra impracticables. Dicíame Mato á volta: dende logo se o contamos moita xente non ha crer que isto aínda exista, porque é un lugar puro case sen adulterar, rodeado de curros e veigas por onde non pasa o tempo. Ese é o lugar da miña dualidade persoal, de filla de labregos e nena de pobo dos anos setenta.
Por último quixera dicir que poda que aínda perduren na nosa memoria algunhas diferenzas, pero non teñen que ser todas negativas. A vida ponnos no camiño, no lugar que toca, e nós somos semente que ten que medrar, rodeada doutras sementes Moitos ficamos outros escollen novos camiños que sementar.
Só a terra ten a resposta
ela estará aquí cando eu non exista,
cando sexamos ninguén en ningures
ela estará aquí.
Velando polos nosos fillos.
0 comentários :
Danos a túa opinión