Por César Reis.-
Atribúese a Voltaire o dito aquel de que “cando un diplomático di ‘si’, quere dicir ‘quizais’, cando di ‘quizais’, quere dicir ‘non’ e cando di ‘non’ non é un diplomático”. Intúo que o ilustrado francés amosábase neste aforismo tan cándido e leibniziano como o personaxe do seu coñecido (e atribuído) relato. Ou polo menos, isto é o que se conclúe despois de todo o balbordo levantado polos famosos cables de Wikileaks. A estas alturas o guionista da vida de Assange –porque ninguén dubida que a vida de Assange, igual que a de Belén Esteban, só pode ser froito da mente dalgún enfebrecido guionista– ten que estar a se fregar as mans con satisfacción.
Con todo, somos moitos os que experimentamos certa decepción con todas as revelacións de Wikileaks. Se cadra porque esperabamos que, dun momento a outro, nos dixesen por fin que todas as teorías conspirativas que circulan polo mundo (o virtual e o outro) fosen totalmente certas. Xa saben, iso de que Paul McCartney está morto, Elvis vivo e a aterraxe na lúa foi filmada por Kubrick nun estudo de televisión. Pola contra finalmente, para decepción de non poucos, nada foi como esperabamos. Porque o certo é que para dicir que Estados Unidos teme aos focos yihadistas esparexidos polo mundo, que o Vaticano está formado por un conxunto de avós anacrónicos e provincians, que en Palomares hai plutonio a eito ou que, como todos os ditadores, Chávez é un linguateiro insolente e egocéntrico, para dicir todo isto, para armar tanto ruído baleiro e dar a cambio tan poucas noces non era preciso todo isto.
Aínda que, volvendo ao que apuntabamos máis arriba, podería ser máis rechamante o feito de que os papeis do Departamento de Estado –só o nome parece evocar a obra de Kafka– revelados por Wikileaks puidesen servir para demostrar que as maneiras dos diplomáticos son, se cadra, menos versallescas que nos tempos de Voltaire. Pero, en realidade, nin sequera iso. Xa no século XVI Michel de Montaigne, nun dos seus ensaios, falábanos da falta de sutileza de certos embaixadores capaces de tirarse peidos verbais actuando por conta propia en canto tiñan ocasión, cousa que non deixaba de sorprender ao humanista francés pois consideraba que, máis ben, debería ser o seu oficio “representar fielmente as cousas e de maneira total, tal e como ocorreron, para que a liberdade de ordenar, xulgar e elixir residise no señor” (Essais, XVII).
Mesmo, visto desde dentro do propio mundo da diplomacia, alguén que fora secretario-conselleiro na legación española de Praga nos anos trinta, Francisco Ayala, contaba en Recordos e esquecementos –as memorias dos seus primeiros cen anos de vida– unha anécdota que paga a pena lembrar para ver ata que punto os chismes e a falacia están á orde do día nese mundo de recepcións sobrelevadas con Ferrero Rocher.
En 1963, aos poucos meses do seu regreso a España, foi convidado polo entón ministro de Información e Turismo do Réxime –e que tamén fora diplomático outrora– Manuel Fraga Iribarne. Este quería saber as súas opinións con respecto á situación do país e a súa posible evolución en anos vindeiros. Nun intre da conversación saíu a colación o nome do filósofo Luís Recasens Siches, quen, ao seu regreso a España tras o exilio, diversos avatares levárono, dinos Ayala, “a bicar as alfombras” do Réxime. Intúe o granadino que Manuel Fraga pretendía con isto porlle un exemplo digno de imitación, cousa que a el non lle fixo especial graza. O asunto non pasou de aí, nin se volveu a falar diso cando se atoparon de novo, xa caída a ditadura. Por iso sorprendeulle a indiscreción do ex ministro na súa Memoria breve dunha vida pública, ao sinalar que Ayala “non é unha boa persoa. Impresióname ouvilo falar mal de todo o mundo, mesmo dos seus, por exemplo de Luís Recasens. Xa mo advertiron os compañeiros comúns da Secretaría das Cortes”. Como o propio Ayala aclara, eses “compañeiros comúns” tan dignos de credibilidade para Fraga non eran senón os funcionarios que durante a guerra traizoaran ao goberno oficial republicano.
En fin, cando pase toda esta febre informativa, poderemos dicir que os que entón xa serán –con permiso de Dickens– papeis póstumos do clube Wikileaks servirían para sementar do máis basto amarelamento as páxinas dalgúns dos principais e máis prestixiosos diarios mundiais –The Guardian, El País…–, mais tamén haberá que agradecerlles unha cousa. Se fose calquera de nós o que tivese dito que o Vaticano está formado por un conxunto de velliños anacrónicos e un pouco pailáns, que en Palomares hai plutonio a eito ou que Chávez é un linguateiro insolente e egocéntrico, entón acusaríannos de exercer unha demagoxia sanguenta e un maniqueismo sen límites, amáis de seren uns amantes das teorías conspirativas. Mentres que, se quen enuncia estas verdades como puños é o Departamento de Estado de Washington, se cadra a máis dun lle pode dar por reflexionar sobre esas cuestións. E iso, tendo en conta os tempos de baleiro intelectual que corren, non é pouco.
Con todo, somos moitos os que experimentamos certa decepción con todas as revelacións de Wikileaks. Se cadra porque esperabamos que, dun momento a outro, nos dixesen por fin que todas as teorías conspirativas que circulan polo mundo (o virtual e o outro) fosen totalmente certas. Xa saben, iso de que Paul McCartney está morto, Elvis vivo e a aterraxe na lúa foi filmada por Kubrick nun estudo de televisión. Pola contra finalmente, para decepción de non poucos, nada foi como esperabamos. Porque o certo é que para dicir que Estados Unidos teme aos focos yihadistas esparexidos polo mundo, que o Vaticano está formado por un conxunto de avós anacrónicos e provincians, que en Palomares hai plutonio a eito ou que, como todos os ditadores, Chávez é un linguateiro insolente e egocéntrico, para dicir todo isto, para armar tanto ruído baleiro e dar a cambio tan poucas noces non era preciso todo isto.
Aínda que, volvendo ao que apuntabamos máis arriba, podería ser máis rechamante o feito de que os papeis do Departamento de Estado –só o nome parece evocar a obra de Kafka– revelados por Wikileaks puidesen servir para demostrar que as maneiras dos diplomáticos son, se cadra, menos versallescas que nos tempos de Voltaire. Pero, en realidade, nin sequera iso. Xa no século XVI Michel de Montaigne, nun dos seus ensaios, falábanos da falta de sutileza de certos embaixadores capaces de tirarse peidos verbais actuando por conta propia en canto tiñan ocasión, cousa que non deixaba de sorprender ao humanista francés pois consideraba que, máis ben, debería ser o seu oficio “representar fielmente as cousas e de maneira total, tal e como ocorreron, para que a liberdade de ordenar, xulgar e elixir residise no señor” (Essais, XVII).
Mesmo, visto desde dentro do propio mundo da diplomacia, alguén que fora secretario-conselleiro na legación española de Praga nos anos trinta, Francisco Ayala, contaba en Recordos e esquecementos –as memorias dos seus primeiros cen anos de vida– unha anécdota que paga a pena lembrar para ver ata que punto os chismes e a falacia están á orde do día nese mundo de recepcións sobrelevadas con Ferrero Rocher.
En 1963, aos poucos meses do seu regreso a España, foi convidado polo entón ministro de Información e Turismo do Réxime –e que tamén fora diplomático outrora– Manuel Fraga Iribarne. Este quería saber as súas opinións con respecto á situación do país e a súa posible evolución en anos vindeiros. Nun intre da conversación saíu a colación o nome do filósofo Luís Recasens Siches, quen, ao seu regreso a España tras o exilio, diversos avatares levárono, dinos Ayala, “a bicar as alfombras” do Réxime. Intúe o granadino que Manuel Fraga pretendía con isto porlle un exemplo digno de imitación, cousa que a el non lle fixo especial graza. O asunto non pasou de aí, nin se volveu a falar diso cando se atoparon de novo, xa caída a ditadura. Por iso sorprendeulle a indiscreción do ex ministro na súa Memoria breve dunha vida pública, ao sinalar que Ayala “non é unha boa persoa. Impresióname ouvilo falar mal de todo o mundo, mesmo dos seus, por exemplo de Luís Recasens. Xa mo advertiron os compañeiros comúns da Secretaría das Cortes”. Como o propio Ayala aclara, eses “compañeiros comúns” tan dignos de credibilidade para Fraga non eran senón os funcionarios que durante a guerra traizoaran ao goberno oficial republicano.
En fin, cando pase toda esta febre informativa, poderemos dicir que os que entón xa serán –con permiso de Dickens– papeis póstumos do clube Wikileaks servirían para sementar do máis basto amarelamento as páxinas dalgúns dos principais e máis prestixiosos diarios mundiais –The Guardian, El País…–, mais tamén haberá que agradecerlles unha cousa. Se fose calquera de nós o que tivese dito que o Vaticano está formado por un conxunto de velliños anacrónicos e un pouco pailáns, que en Palomares hai plutonio a eito ou que Chávez é un linguateiro insolente e egocéntrico, entón acusaríannos de exercer unha demagoxia sanguenta e un maniqueismo sen límites, amáis de seren uns amantes das teorías conspirativas. Mentres que, se quen enuncia estas verdades como puños é o Departamento de Estado de Washington, se cadra a máis dun lle pode dar por reflexionar sobre esas cuestións. E iso, tendo en conta os tempos de baleiro intelectual que corren, non é pouco.
0 comentários :
Danos a túa opinión