Montmartre

Bruno Marcos

Entre unhas casetas que provocaban arrepío cos seus madeiros e metais deslustrados e valorecidos había unha que expoñía, en pequenas caixas dun cartón grisallo, tarxetas postais de todo tipo, todas elas vellas. A maioría eran fotografías de monumentos ou panorámicas de cidades que, como é de agardar, amosaban o mellor de cada lugar. De entre aquelas que pasaron polas miñas mans escollín a máis rancia e poeirenta. Tratábase dunha paisaxe mariña en branco e negro, sobre un papel que amarelaba voltándose romo nos recantos. Víase nel un ceo de borrasca e uns arrecifes saudosos flaxelados pola brancura das ondas. O estraño era que, entre tal mareira, unhas gaivotas pequerrechas voaban e pousábanse nas rocas. Case todas, observadas coa lupa, ficaban quedas coma se non lles importase a galerna. Asinaba o cadro un tal Amier, ou Remier, Kreme.

Ao reverso a impresión da postal estaba do revés, o de arriba para abaixo e o de abaixo para arriba. María escribía desde Badalona a Angeline Gurmané do Boulevard Sebastopol, número 127, de París, France. Cunha letra de pluma estilográfica perfectamente inclinada e rizada nos seus extremos, contáballe, en catalán, pouca cousa, que xa lle escribiría máis adiante máis longamente, cando chegase a Girona. No selo aparecía o retrato dun Alfonso XIII aínda neno. Precisamente nese ano no que a postal viaxaba ao Boulevard Sebastopol o rei, xa non tan infante, desposábase, non sen antes recibir un ramo de flores cunha bomba no seu interior ao paso da carroza nupcial da man dun tal Mateo Morral. Un caso raro de anarquista asasino e algo refinado, un pouco intelectual. Seica debeu pasearse polos faladoiros do Madrid literario antes de intentar o rexicídio co que, logo, ía sementar o pánico entre aqueles literatos que entón o frecuentaron. Contan, tanto Ramón Gómez de la Serna como Baroja, que, en certa ocasión no café, o pintor Leandro Oroz asegurou que ser anarquista curábase cando se tiñan máis de cinco pesos, ao que o devandito Mateo contestou: “Pois saiba vostede que eu teño máis de cinco pesos e son anarquista”. O caso é que aquela postaliña fixo, en 1906, o mesmo viaxe que calquera literato modernista soñaría emprender ao centro mundial da bohemia. É difícil visitar París e non cruzar sen querer polo Boulevard Sebastopol. É unha das avenidas principais que desemboca no río Sena á altura da Ile de la Cité e, xa que logo, nos arredores da catedral de Notre Dame.

O vendedor, que contaba cunha flamante cabeza incendiada de canas e cruzada de engurras, quixo interrogarme pola adquisición e xesticulaba un tanto irado desde o interior da súa garita que se abría ao Sena por unha fiestra angosta e horizontal. Insistía en coñecer o motivo da miña compra. Como eu ignoraba os criterios que dan prezo a eses coleccionismos non sabía que responder. El insinuou que só podía terme fixado na pintura pero corrixino engadindo que o que me chamara a atención era o ano. Un pouco insatisfeito quedou gaguexando a sospeita de que me entregou por pouco algo cuxa valía a el escapábaselle.

Con aquela imaxe na miña propiedade rubín a Montmartre. Esa zona de empinadas costas, onde o urbanismo napoleónico deixa lugar ás casiñas nas que tantos bohemios chegaron para atopar unha depreciación que lles ía permitir vivir sen traballar. Deambulei ata atopar Lapin Agile, o cabaret máis antigo de París que, en orixe, chamouse O Cabaret dos Asasinos e, logo, O Coello Áxil, aquel que, como se vía na pintura da súa fachada, escapara de ires ao pucheiro no derradeiro instante. Lapin Agile acolleu entre as súas paredes a líderes das vangardas como Apollinaire, Modigliani ou Picasso, o Picasso pobre. Parece que doen os ollos ao ler isto, que Picasso un día poidese ser pobre. Se cadra foi el un Lapin Agile, o máis áxil de todos ao fuxir desa cazarola do fracaso que ia engulir a tantos artistas que, como el, habitaron os sobrados de París, os mesmos sobrados dos que me alertou a miña nai desde que soubo que quería adicarme á arte.

O certo é que semellaban moi fermosos eses lugares, atraíanme eses desváns desde a rúa. Baixo o pano do seu tellado inclinado de lousa negra e a súa lucerna con ás, a miña imaxinación fiaba, mentres camiñaba, historias de amor e artistas que vivían á marxe da realidade. Ao contemplalas asaltábanme fantasías sobre as outras vidas miñas que se puideron ter dado nas súas entrañas. Izadas en edificios elegantes de cubertas semellantes a un chapeu escuro coa súa á volta, ollábanme por Montmartre, polo Boulevard Sebastopol e por outros moitos boulevares.

“Si” pensaba mentres camiñaba “as escenas de ‘La Bohéme’ inspirábanse nalgunhas experiencias da mocidade de Puccini e, sobre todo, nas páxinas escritas por Murger sobre a súa propia vida, mais non será que todas esas ensoñacións non foron outra cousa que experiencias reais, vidas miserentas pero apaixonadas, vidas de seres irreais que foron reais?”. Asaltábame entón unha certa congoxa de realismo, do inmediato: “A ficción”, díxenme, “é unha colosal mentira que se sostén por un silandeiro consenso. Todo é autobiografía”.

Imaxe: MXM

18 de set. de 2009

0 comentários :

Danos a túa opinión