Villares presentou o seu libro en Vilalba

Redacción.- Na tarde de onte tivo lugar na Casa da Cultura a presentación do último libro de Ramón Villares, un acto organizado polo Concello de Vilalba, coa colaboración do xornal A Voz de Vilalba, e que contou coa asistencia de case un cento de persoas. Baixo o suxerente título Galicia. Una nación entre dos mundos, o ensaio trata do proceso histórico polo cal a sociedade galega construiu a súa propia identidade como unha nación cultural, identificando os seus antepasados heroicos e a súa conexión con outras culturas para descubrir, afirmar e recrear a súa propia personalidade.

A alcaldesa de Vilalba, Elba Veleiro, foi a encargada de dar a benvida a Ramón Villares, a quen felicitou publicamente pola consecución do premio Otero Pedrayo -na súa edición de 2019- apenas vinte e catro horas despois de darse a coñecer o fallo do xurado. Tras a súa intervención, o xornalista Moncho Paz ofreceu unhas pinceladas sobre o autor e a obra, destacando a “dobre nacionalidade chairega” de Villares, “pois naceu una parroquia de Cazás, que limita cos concellos de Vilalba e Xermade”. No percorrido pola traxectoria intelectual de Ramón Villares, Moncho Paz destacou que “a cuestión identitaria está presente en toda a súa obra e, con este libro -a xeito de reflexión- Villares afronta o reto de entender a orixinalidade de Galicia como exemplo dunha nación cultural, un concepto que supera aos de país e de patria, máis vencellados co terreo da intimidade e das emocións.

A continuación, o historiador falou do concepto nación cultural, entendido como unha forma de organización histórica e cultural que se orixina a partir da memoria compartida e escrita ao longo de varias xeracións. “Unha nación cultural defínese por aqueles que senten pertencer -social e culturalmente- a un grupo ou comunidade e que presenta os tres elementos dunha nación: unha poboación, un territorio e o exercicio do poder. A nación cultural pode (ou non) estar organizada por un Estado. E pode (ou non) corresponder cunha nación política”, puntualizou.

Este texto, escrito dende a madureza intelectual dun historiador, está cheo de matices e estrutúrase en tres partes: a formación dunha nación-cultura (fortalezas e debilidades); a busca de antepasados (celtismo e medievalismo) e a conexión americana (Arxentina, Cuba e Brasil), para incorporar a emigración ao discurso interpretativo da realidade histórica de Galicia

Unha dilatada traxectoria como historiador

Ramón Villares Paz (Cazás, Xermade, 1951) é catedrático de Historia Contemporánea da Universidade de Santiago de Compostela desde 1987. Foi decano da Facultade de Xeografía e Historia no período 1986-1990, reitor da Universidade de Santiago de Compostela (1990-1994), membro fundador e presidente da Asociación Española de Historia Contemporánea (1996-2002) e presidente do Consello da Cultura Galega (2006-2018).

Foi director en Galicia da Universidade Internacional Menéndez Pelayo (1997-2005) e dende 2006 é membro numerario da Real Academia Galega. Tamén pertence a varios padroados de centros e de fundacións (Museo do Pobo Galego, Fundación Juana de Vega, Fundación Luis Seoane ou Centro Galego de Arte Contemporánea, entre outros).

É autor de numerosas publicacións, entre as que destacamos: La propiedad de la tierra en Galicia, 1500-1936 (Siglo XXI Editores, Madrid, 1982); Foros, frades e fidalgos. Estudos de historia social de Galicia (Edicións Xerais, Vigo, 1982); Galicia. A Historia (Editorial Galaxia, Vigo, 1984); Figuras da nación (Edicións Xerais de Galicia, Vigo, 1997); El mundo contemporáneo, siglos XIX y XX (Editorial Taurus, Madrid, 2001); Fuga e retorno de Adrián Solovio. Sobre a educación sentimental dun intelectual galeguista (Fundación Otero Pedrayo/Real Academia Galega, 2007) e Identidade a efectos patrios (Editorial Galaxia, Vigo, 2017), obra que foi distinguida, o pasado mes de outubro, co premio Mondoñedo 10 ao mellor ensaio da última década. Xunto con Javier Moreno Luzón, é autor de Restauración y Dictadura, que se integra na colección Historia de España (Critica/Marcial Pons) que codirixe con Josep Fontana.